Archiwum Państwowe w Poznaniu 
Zespół Benedyktyni - Lubiń

Sygn. 239: Matricula defunctorum abbatum, fratrum, propinquorum et benefactorum Monasterii Lubinensis ad usum quotidianarum commemorationum accomodata No. Vito Anno Christi 1659, p. 161

Nekrolog klasztorny, oparty na wcześniejszych zapiskach, przepisany i ułożony ponownie w XVII w. Zapiska o śmierci O. Bernarda z Wąbrzeźna wyróżniona czerwony atramentem.

2 Junii 
R.P. Bernardi de Wąbrzeźno, professi et Magisteri Novitiorum hujus loci. Obiit 1603.

 Synod archidiecezji poznańskiej 2004-2008, zwołany i przeprowadzony przez arcybiskupa Stanisława Gądeckiego, t. 1: Dokumenty, Poznań: Wydawnictwo Święty Wojciech, 2008, s. 463-464

[463]

Sługa Boży, o. Bernard z Wąbrzeźna, mnich opactwa lubińskiego, urodził się w 1575 roku jako jedno z ośmiorga dzieci burmistrza Pawła z Wąbrzeźna Pęcherka i jego żony Doroty z d. Sasin. Przy chrzcie otrzymał imię Błażej. Gdy ukończył nauki podstawowe w parafialnej szkole miejskiej w Wąbrzeźnie, gdzie odznaczał się pilnością, został wysłany w dwunastym roku życia do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Dzięki wybitnemu kierownikowi duchownemu o. Wojciechowi Tobolskiemu TJ zdobywał tam nie tylko rzetelna wiedzę, lecz zarazem gruntowne urobienie charakteru i wyjątkowa na swój wiek dojrzałość duchowa. Wyróżniał się wśród otoczenia ofiarna miłością bliźniego i żywym współczuciem dla chorych i ubogich. Często rezygnował z własnego posiłku, by odstąpić go żebrzącym o chleb. Już w studenckich latach jako charakterystyczna cecha jego duchowości uwydatnia się głęboka i żywa cześć dla krzyża i męki Zbawiciela. Stanowi ona ośrodek jego pobożności i jest podstawą stawiania sobie twardych wymagań oraz źródłem mocy w przezwyciężaniu wszelkich słabości.

Druga połowa szesnastego wieku, w której Błażejowi przypadło żyć i studiować, to okres nowych prądów i silnych zmagań duchowych ogarniających Europę w poszukiwaniu nowych dróg. Kończy się średniowiecze, na widownię światową wkracza renesans wraz z ożywioną działalnością rozmaitych reformatorów religijnych. Nie mogło to być obojętne dla wrażliwego usposobienia chłopca przybyłego z prowin­cji do wielkiego miasta. Świadczy o tym modlitwa zapisana na kartce papieru, zawierająca prośbę, by go „Matka Boża przeprowadziła z burzliwych odmętów tego świata do bezpiecznego portu”. Wśród tych życiowych prób wykazywał Błażej zawsze zdecydowaną postawę, która mu jednała uznanie profesorów i kolegów. Bezpiecznym portem, który sobie wymodlił u Matki Bożej, stało się dlań opactwo benedyktyńskie w Lubiniu. W dwudziestym czwartym roku życia, ukończywszy studia teologiczne, wstąpił do nowicjatu. Przy ślubach otrzymał za patrona św. Bernarda, wielkiego czciciela Matki Bożej. Wybitny ówczesny opat lubiński o. Stanisław Kiszewski prędko i trafnie ocenił wielkie wartości duchowe Bernarda oraz jego umiejętność nawiązywania kontaktu z młodzieżą, zamianował go więc mimo młodego wieku mistrzem nowicjuszy. Jako wzorowy i gorliwy zakonnik o. Bernard nie tylko słowem pouczał swoich podopiecznych, lecz porywał też swym przykładem, a szczególnie żywym nabożeństwem dla Najświętszego Sakramentu. Trwał na adoracji w kościele przez długie. godziny mimo zimowych mrozów. Dziękczynienie po mszy św. przeżywał z taką głębią uczuć, że nieraz współbracia dostrzegali obfite łzy wdzięczności, których nie zdążył otrzeć. Często spędzał cale noce na czuwaniach i zawsze był pierwszym na wspólnych modlitwach. Ale też i tam byt pierwszy, gdzie była jakaś ciężka i przykra praca, gotów do każdej posługi bliźnim. Przy tak ofiarnym i intensywnym trybie życia jego siły zaczęły się wyczerpywać. Wkrótce przyłączyła się też jakaś poważna choroba i 2 czerwca 1603 roku, w pierwszym roku kapłaństwa, mając 29 lat zakończył życie oddane bez reszty wielbieniu Boga i posłudze bliźnich.

Natychmiast po jego zgonie przybywali do jego grobu liczni pobożni ludzie, świadkowie jego świątobliwego życia i wypraszali sobie za jego wstawiennictwem rozmaite łaski. Spis zeznań o otrzymanych laskach składanych przed komisjami ustanowionymi przez biskupów poznańskich zachował się tylko częściowo. Proces beatyfikacyjny Sługi Bożego o. Bernarda z Wąbrzeźna, przerywany dwukrotnie przez wojny, toczy się na drodze zatwierdzenia „starożytnego” kultu.

Archiwum Państwowe w Poznaniu 

Zespół Benedyktyni - Lubiń

Sygn. 238: Professiones Fratrum monasterii Lubinensis factae sub felici regimine piae memoriae Stanislai Kiszewski abbatis monasterii eiusdem et successorum ipsius propria cuiusque professi manu exaratae ab Anno Domini 1589, pag. 51

Karta profesji zakonnej O. Bernarda z Wąbrzeźno, złożonej 24 lutego 1600, wpisana do księgi założonej za czasów opata Stanisława Kiszewskiego, do której wklejono lub wpisano własnoręcznie oświadczenia zakonników wstępujących do opactwa lubińskiego z lat 1501-1815. Na marginesie dopisano: Przedtem Błażej Fredecki, czyli wąbrzezki, teraz Bernard.

In Nomine Domini Nostri Jesu Christi. Amen. Anno a Nativitate ejusdem 1600 die 24 mensis Februarii. Ego Bernardus de oppido Wąbrzeźno, Dioecesis Culmensis, promitto stabilitatem meam, et obedientiam, secundum Regulam Sancti Benedicti coram Deo et omnibus Sanctis, quorum reliquiae habentur in hoc monasterio Lubinensi, Dioecesis Posnaniensis sub Reverendo Domino Kiszewski, Abbate ejusdem Monasterii Ordinis Cluniacensis sub congregatione Beatae Mariae. Ad cujus rei fidem hanc petitionem manu propria scripsi. Anno, Mense et Die, quo supra. Sic me Deus adjuvet, Beata Virgo MARIA et Omnes Sancti. Amen.

Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu

Zespół: Acta Sacrorum Ordinationum

Sygn. ASO 1: Ordines sacri minores et maiores per reverendissimum dominum Jacobum Brzezniczki, Dei Gratia episcopum Enenensem, suffraganeum Posnaniensem, statutis a jure temporibus collati incipiendo ab anno consecrationis suae in anno Domini M.D.LXXXIX

Księga święceń, jakich udzielał biskup-sufragan poznański Jakub Brzeźnicki, zapoczątkowana w 1589 r. O. Bernard uzyskał święcenia akolity 25 lutego 1600 w sobotę po niedzieli Invocavit (Sabbato post Invocavit anno 1600).

fol. 37:
Frater Bernardinus Pauli de Wubrzezno diocesis Culmensis Ordinis Cluniacensis, monasterii Lubinensis.

Sygn. ASO 1: Ordines sacri minores et maiores per reverendissimum dominum Jacobum Brzezniczki, Dei Gratia episcopum Enenensem, suffraganeum Posnaniensem, statutis a jure temporibus collati incipiendo ab anno consecrationis suae in anno Domini M.D.LXXXIX

Księga święceń, jakich udzielał biskup-sufragan poznański Jakub Brzeźnicki, zapoczątkowana w 1589 r. O. Bernard uzyskał święcenia subdiakona 18 marca 1600 w katedrze poznańskiej w sobotę przed niedzielą Judica (Sabbato, quo canitur Sitientes venite ad aquas, ante Dominicam Judica, in ecclesia cathedrali Posnaniensi 1600)

fol. 103
Frater Bernardus Pauli de oppido Wumbrzezin dioecesis Culmensis, Ordinis Cluniacensis, monasterii Lubinensis.

Sygn. ASO 1: Ordines sacri minores et maiores per reverendissimum dominum Jacobum Brzezniczki, Dei Gratia episcopum Enenensem, suffraganeum Posnaniensem, statutis a jure temporibus collati incipiendo ab anno consecrationis suae in anno Domini M.D.LXXXIX

Księga święceń, jakich udzielał biskup-sufragan poznański Jakub Brzeźnicki, zapoczątkowana w 1589 r. O. Bernard uzyskał święcenia diakonatu 16 czerwca 1601 w sobotę przed świętem Trójcy Przenajświętszej (Sabbato quattuor temporum ante festum Sanctissimae Trinitatis anno Domini 1601)

fol. 182
Frater Bernardus Pauli Wumbrzeznensis dioecesis Culmensis, Ordinis Cluniacensis, monasterii Lubinensis de licentia sui abbatis.

Sygn. ASO 1: Ordines sacri minores et maiores per reverendissimum dominum Jacobum Brzezniczki, Dei Gratia episcopum Enenensem, suffraganeum Posnaniensem, statutis a jure temporibus collati incipiendo ab anno consecrationis suae in anno Domini M.D.LXXXIX

Księga święceń, jakich udzielał biskup-sufragan poznański Jakub Brzeźnicki, zapoczątkowana w 1589 r. O. Bernard uzyskał święcenia kapłańskie 21 września 1602 w sobotę, w dniu święta św. Mateusza Apostoła (Sabbato quattuor temporum ipso die S. Matthaei Apostoli 1602)

fol. 255
Frater Bernardus Pauli Wumbrzeznensis, Ordinis Cluniacensis, monasterii Lubinensis.